علائم ظاهری

• زنگ‌ زدگی و خوردگی: این مشکل به ویژه در محیط‌های مرطوب و یا در تماس با مواد شیمیایی رخ می‌دهد و باعث کاهش استحکام پیچ و مهره می‌شود.
• شکستگی یا ترک خوردگی: ترک خوردگی در اثر فشار بیش از حد، خستگی مواد یا ضربه ایجاد می‌شود و می‌تواند منجر به شکست کامل پیچ یا مهره شود.
• سایش رزوه: سایش رزوه باعث کاهش اصطکاک بین پیچ و مهره شده و در نتیجه اتصال ضعیف می‌شود.
• تغییر شکل: تغییر شکل پیچ یا مهره (مانند کشیده شدن یا خم شدن) نشان‌دهنده اعمال نیروی بیش از حد یا نقص در جنس مواد است.

​

علائم عملکردی

• شل شدن مکرر: شل شدن مکرر پیچ و مهره نشان‌ دهنده عدم تناسب اندازه، گشتاور ناکافی، ارتعاشات زیاد یا وجود نقص در رزوه است.
• لرزش و صدای غیرعادی: لرزش و صدای غیرعادی در هنگام کار دستگاه یا سازه می‌تواند نشانه شل شدن یا خرابی پیچ و مهره باشد.
• کاهش عملکرد: کاهش عملکرد دستگاه یا سازه ممکن است به دلیل شل شدن یا خرابی پیچ و مهره‌ای باشد که به قطعات متحرک متصل است.

• نشتی: در سیستم‌های هیدرولیک یا پنوماتیک، نشتی ممکن است به دلیل شل شدن یا خرابی پیچ و مهره اتصالات ایجاد شود. 
  

• بارگذاری بیش از حد: اعمال نیرویی بیش از توان تحمل پیچ و مهره می‌تواند منجر به تغییر شکل، ترک خوردگی یا شکستگی شود. این مشکل ممکن است به دلیل محاسبات اشتباه، طراحی نامناسب یا اعمال بارهای ناگهانی و غیرمنتظره رخ دهد.
• خستگی ماده: اعمال بارهای تکراری و متناوب در طول زمان می‌تواند باعث ایجاد ترک‌های میکروسکوپی در ماده شود که به تدریج رشد کرده و در نهایت منجر به شکست می‌شود. این پدیده به خصوص در محیط‌های ارتعاشی یا در حضور تنش‌های متغیر اهمیت دارد.
• خوردگی: قرار گرفتن پیچ و مهره در معرض رطوبت، مواد شیمیایی خورنده یا محیط‌های با رطوبت بالا می‌تواند باعث خوردگی سطح و کاهش استحکام آن‌ها شود. خوردگی می‌تواند به صورت سطحی یا عمقی باشد و در نهایت به شکست کامل پیچ و مهره منجر شود.
• نصب نادرست: استفاده از پیچ و مهره نامناسب (از نظر اندازه، جنس یا نوع رزوه)، سفت کردن بیش از حد یا کم‌تر از حد لازم، عدم استفاده از واشر و یا عدم رعایت ترتیب سفت کردن پیچ‌ها می‌تواند باعث ایجاد تنش‌های نامطلوب و خرابی زودرس اتصال شود.
• عوامل محیطی: دماهای بسیار بالا یا پایین، تغییرات ناگهانی دما، تابش مستقیم نور خورشید و سایر عوامل محیطی می‌توانند بر خواص مکانیکی مواد تأثیر گذاشته و باعث خرابی پیچ و مهره شوند.
• کیفیت پایین مواد اولیه: استفاده از مواد اولیه با کیفیت پایین، ناخالصی‌ها و عیوب ساختاری می‌تواند به طور قابل توجهی استحکام و دوام پیچ و مهره را کاهش دهد.
• طراحی نامناسب: طراحی نامناسب اتصال، مانند استفاده از پیچ‌های کوتاه یا قطر کم، می‌تواند باعث تمرکز تنش در نقاط خاصی شده و احتمال شکست را افزایش دهد.

• لرزش و ارتعاشات: لرزش و ارتعاشات مداوم می‌توانند باعث شل شدن تدریجی پیچ و مهره‌ ها و در نهایت از بین رفتن اتصال شوند. 
  

انتخاب صحیح پیچ و مهره

• جنس مناسب: جنس پیچ و مهره باید متناسب با محیط کاری و بار وارده انتخاب شود. مثلاً در محیط‌های خورنده از پیچ و مهره‌های ضد زنگ استفاده شود.
• اندازه دقیق: قطر رزوه، طول پیچ و گام رزوه باید با دقت انتخاب شود تا اتصال محکم و ایمن ایجاد شود.
• استانداردهای کیفی: از پیچ و مهره‌هایی که دارای استانداردهای کیفی لازم هستند استفاده شود.

نصب صحیح

• ابزار مناسب: از آچارهای مناسب برای سفت کردن پیچ و مهره استفاده شود تا از آسیب دیدن رزوه‌ها جلوگیری شود.
• گشتاور مناسب: پیچ و مهره‌ها با گشتاور مشخصی سفت شوند تا از سفت شدن بیش از حد یا کم سفت شدن آن‌ها جلوگیری شود.
• ترتیب سفت کردن: در اتصالات پیچیده، ترتیب سفت کردن پیچ‌ها بسیار مهم است.
• استفاده از واشر: استفاده از واشر مناسب برای توزیع فشار و جلوگیری از شل شدن پیچ.

نگهداری و بازرسی

• بازرسی دوره‌ ای: به طور مرتب پیچ و مهره‌ها را از نظر سفت بودن، خوردگی و سایر علائم خرابی بررسی شود.
• روغن‌کاری: در صورت نیاز، پیچ و مهره‌ها را روغن‌کاری کنید تا از زنگ‌زدگی و سایش جلوگیری شود.
• تعویض به موقع: در صورت مشاهده هرگونه آسیب یا نشانه‌ای از خرابی، پیچ و مهره را تعویض کنید.

سایر موارد

• محافظت در برابر خوردگی: در محیط‌های خورنده، از پوشش‌های محافظ مانند گالوانیزه یا آبکاری استفاده شود.
• کاهش لرزش و ارتعاش: در صورت امکان، لرزش و ارتعاشات را کاهش دهید تا از شل شدن پیچ و مهره‌ها جلوگیری شود.

• طراحی مناسب اتصالات: طراحی اتصالات باید به گونه‌ای باشد که از تمرکز تنش در نقاط خاص جلوگیری شود. 
  

ابزار مورد نیاز

• آچار آلن یا آچار فرانسه با سایز مناسب
• پیچ گوشتی (در صورت نیاز)
• روغن نفوذ کننده (در صورت زنگ زدگی پیچ و مهره)
• پیچ و مهره جدید با اندازه و جنس مناسب

مراحل تعویض

• قبل از شروع کار، مطمئن شوید که دستگاه یا وسیله‌ای که روی آن کار می‌کنید خاموش و ایمن است.
• شناسایی پیچ و مهره: پیچ و مهره‌ ای را که می‌خواهید تعویض کنید، به دقت شناسایی کنید.
• اگر پیچ و مهره زنگ زده است، از روغن نفوذ کننده استفاده کنید و مدتی صبر کنید تا روغن به داخل رزوه نفوذ کند.
• از آچار مناسب استفاده کرده و با اعمال نیروی مناسب پیچ را باز کنید. در صورت نیاز می‌توانید از یک آچار لوله یا یک اهرم برای افزایش گشتاور استفاده کنید.
• در صورت شکسته شدن پیچ، ممکن است نیاز به استفاده از ابزارهای خاصی مانند دریل یا اره برای خارج کردن باقی مانده پیچ باشد.
• پس از باز کردن پیچ و مهره، محل اتصال را تمیز کنید تا از ورود آلودگی به اتصال جدید جلوگیری شود.
• اندازه و جنس: مطمئن شوید که پیچ و مهره جدید از نظر اندازه و جنس مناسب باشد.
• واشر: اگر از واشر استفاده می‌کنید، آن را در جای خود قرار دهید.
• پیچ و مهره جدید را با آچار مناسب به آرامی سفت کنید تا از آسیب دیدن رزوه‌ها جلوگیری شود. گشتاور سفت‌ کاری را مطابق با مشخصات فنی رعایت کنید.

• پس از اتمام کار، اتصال را از نظر محکم بودن بررسی کنید.